BACK TO EXPLORE

Jazztopia: 5 Basic Ways to Appreciate Jazz

ยืนเก้อในบาร์แจ๊สไม่ใช่วิถีที่บุรุษพึงกระทำ ขอแนะนำ 5 วิธีสุดเบสิกที่จะช่วยให้คุณเริงรื่นชื่นบานสำราญแจ๊สกว่าที่เคย ถ้าพร้อมแล้ว จับแก้วเบียร์ให้กระชับ(สลับกับสูดควันอุ่นเครื่อง) เงี่ยหูฟังแล้วจะรู้ว่าแจ๊สไม่ได้เสพยากอย่างที่คิด 1.ลองคิดง่ายๆว่า วงแจ๊ส 1 วงคือวงสนทนา การสนทนาจะลื่นไหลต้องผลัดกันพูดและฟัง ผลัดกันโซโล่ ระหว่างที่มือแซ็กโซโฟนกำลังโซโล่อย่างเมามัน มือเบส กลอง กีตาร์และเครื่องเป่าจะตั้งใจฟังและเล่นแบคอัพ ก่อนที่จะรับลูกโยนจากมือแซ็กโซโฟนและตอบโต้ในประโยคถัดไป ความสนุกคือการฟังลูกรับ-ส่ง ไปมาระหว่างยอดฝีมือในวง 2.หัวใจสำคัญของดนตรีแจ๊สคือ Improvisation หรือ ‘การด้นสด’ ความสนุกคือการได้ฟังนักดนตรีโชว์ปฏิภานผ่านเสียงดนตรี ฟัง ‘ลูกล่อลูกชน’ ที่แต่ละคนงัดออกมา ‘คุยกัน’ 3.อย่ายึดติดกับของเก่า คุณอาจเคยได้ยินเพลงสำเนียงพื้นบ้านไอริชอย่าง ‘Danny Boy’ จากแผ่นเสียงของพ่อ แต่อย่าแปลกใจหากคุณฮัมทำนองเพลงนี้ได้ไม่พอดีกับที่ Bill Evans เอาไปอิมโพรไวซ์ในอัลบั้ม Time Remembered ด้วยการพรมนิ้วขั้นเทพของ Evans ทำให้เพลงต้นฉบับที่จบเร็วมากขนาดเบียร์ยังไม่ทันพร่อง(และหายเย็น) กลายเป็นเพลงที่ยาวจนคุณซดเบียร์หมดไป 2 แก้ว แถมบุหรี่เป็นขี้เถ้าอีก 1 มวนได้ เหมือนกันกับที่ John Coltrane เอาเพลง My Favorite Thing จากมิวสิคคัลเรื่อง The Sound of Music มาตีความใหม่ ความสนุกอยู่ที่ นักดนตรีจะนำเมโลดี้ต้นฉบับไปขยายและตีความใหม่ได้ไกลแค่ไหน ยิ่งไกล ยิ่งมัน 4.รู้ศัพท์แสงแห่งแจ๊สไว้ ไฉไลในวงเหล้า Scat Singing เคยฟังทำนองที่ Louis Armstrong และ Ella Fitzgerald ใช้ปากร้อง “บับ บาดา บีดี๊ ดูบี๊ดา” คลอไปกับเสียงดนตรีไหมครับ นั่นคือ สองเทพกำลังสเกชชิ่งอย่างเมามัน Vocalese คือการที่นักร้องใส่เนื้อร้องเข้าไปในทำนองที่เล่นโดยเครื่องดนตรี ต่างจาก Scat ตรงที่ Scat คือการอิมโพรไวซ์ทำนองโดยใช้คำที่ไม่มีความหมาย เช่น “บีดูบีดั๊บปา”แต่โวคอลลีสต์คือการใส่ ‘เนื้อเพลง’ เข้าไปในทำนองเพลงที่เป็นที่รู้จักอยู่แล้ว คอแจ๊สต้องรู้จัก ‘Freddie Freeloader’ จากอัลบั้มอัมตะ Kind of Blue ของ Mile Davis และสหาย แต่ลองเสิร์ช ‘Freddie Freeloader - Jon Hendricks & Friends’ ดูสิครับ คุณจะได้ยินเนื้อเพลงใหม่บนทำนองที่คุ้นเคย Riff คือ ทำนองที่ถูกเล่นซ้ำๆ จนฝังหัวผู้ฟัง Break คือช่วงเวลาที่ทั้งวงเงียบเพื่อให้นักดนตรีเดี่ยวอิมโพรไวซ์ประมาณ 2-4 ห้อง วัดกึ๋นโซโล่อิสต์ว่าจะทำให้จังหวะที่ทั้งวงเซ็ตขึ้นมาตั้งแต่ต้นให้หลุดไปไหม เสียวไส้กันทั้งวง Swinging อย่าคิดไกล Wynton Marsalis กล่าวไว้ว่าสวิงกิ้งคือ ‘Be together’ หรือความเป็นหนึ่งเดียวของทั้งวง อีกหนึ่งความหมายคือ ‘จังหวะ’ ที่เป็นรากเหง้าของเพลงแจ๊สอเมริกันดั้งเดิม ลองเปิด Mickey Mouse Club March ดูสิครับ ไม่ได้พูดเล่น จังหวะกระเด้งแบบนั้นแหละคือสวิง 5.ปล่อยตัว ปล่อยใจ และสนุกไปกับทุกเสียงที่คุณได้ยินตอนนั้นดีกว่าครับ เพราะแจ๊สก็เหมือนชีวิต ถ้ายังไม่ตาย ก็ด้นกันไปให้จบ

4 ตำนานที่ควรค่าแก่การเสพ
(เพราะเทพทั้งสกิลและสไตล์)

Louis Armstrong

แจ๊สแมนที่โลกต้องจารึก เพลงของเขาเหมาะมากสำหรับนักฟังมือใหม่ ขอแนะนำ The Essential Louis Armstrong อัลบั้มรวมฮิตฟังง่าย(แต่ลึก)

John Coltrane

ความหมกมุ่นในแจ๊สอย่างเต็มหัวใจทำให้เทรนเป็นนักดนตรีแจ๊สที่ล้ำที่สุดในยุคของเขา Blue Trainคืออัลบั้มที่คุณห้ามพลาด ว่ากันว่าในคืนวันอัดเสียง โคลเทรนและสมาชิกในวงสำแดงฤทธิ์เดชในระดับที่พระเจ้าเท่านั้นที่จะอนุญาตให้ทำได้

Bill Evans

นักเปียโนนิ้วพลิ้วไหว ชายผู้จับหัวใจคนทั้งโลกเพียงพรมนิ้วบนคีย์จนนักดนตรีแจ๊ส รุ่นหลังต้องซูฮก ขอแนะนำอัลบั้ม Time Remembered Evans ตีความเพลงเก่าของศิลปินรุ่นเก๋าอย่าง George Gershwin, Duke Ellington, Thelonious Monk ฯลฯ

Miles Davis

สั้นๆ อย่าเรียกตัวเองว่าเป็นคอแจ๊สตัวจริงถ้ายังไม่เคยฟัง ‘Kind of Blue’

Credit :
PHOTOS : Sony Legacy, Blue Note Records, Milestone Records and Columbia Records

YOU MAY ALSO LIKE